Diş eksikliği, implant uygulaması ile giderilen hastalarda kullanılan protezlere implant üstü protezler denilmektedir.
İmplantlar, tek diş eksikliğinden, tüm ağız dişsizliğine kadar birçok hastada kullanılabilir. İmplant üstü protezler, doğal dişleri taklit eden materyallerden üretilir. İmplant üstü protezler, sabit ve hareketli olmak üzere iki şekilde yapılabilmektedir. Hastaların çene kemiği genişlikleri, yükseklikleri ve kalitelerine göre klinikte ağız içi ve radyografik muayeneler sonrası, implantların yerine ve sayısına karar verilmektedir.
İmplant üstü protezler uygulanırken lokal anestezi gerektirmezler. Protezin ölçü ve prova aşamalarında hastalarda herhangi bir ağrı oluşmaz.
Özellikle ön bölgedeki diş eksikliklerinde implant yerleştirildikten sonra o gün içerisinde, hastaya komşu dişlere benzer renkte ve şekilde geçici dişler takılır. Böylelikle, hastanın konuşma, çiğneme fonksiyonları arttırılır ve estetik bir görünüme kavuşur. Kemik iyileşmesi için öngörülen bekleme süresi boyunca hastalar bu geçici protezleri kullanabilmektedir.
İmplantlar, az diş eksikliği görülen hastalarda, sabit köprü protez tedavisinde diş boşluğuna komşu sağlam dişleri kesilmesi gibi mecburi uygulamaları ortadan kaldırarak hastanın sağlam diş bütünlüğünü korur ve yalnızca boşluktaki alana uygulanabilir.
İmplant Üstü Sabit Protezler
İmplant üstü sabit protezler (kaplama ve köprüler), tek bir diş eksikliğinden, tam çene dişsizliğe kadar değişebilen durumlarda yapılabilen ve implant üzeri parçalara (abutment) yapıştırılarak ya da vidalanarak sabit halde kullanılan protezlerdir. Tamamen dişsiz ağızlarda eğer kişilerin genel sağlığında implant işlemi için engelleyici bir durum yoksa, sabit implant üstü protezler için 4 ila 8 adet implant gereklidir. Bu protezler, dişler üzerine yapılan sabit protezler gibi klasik metal seramik veya zirkonya seramikten yapılabilmektedir.
İmplant destekli sabit kaplama ve köprüler, ağız içinde sabitlenen, hastalar tarafından takıp çıkarılmayan protezlerdir. Hastalar implant üstü kaplama ve köprülerini, günde iki kere fırçalamalıdır. Tek diş implant üstü kaplaması var ise diş ipi, implant üstü köprüsü var ise köprü altı temizleme ipleri veya çeşitli kalınlıklarda üretilmiş ara yüz fırçaları vasıtasıyla köprülerin diş etine bakan ve diş fırçası ile temizlenemeyen bölgeleri temizlemelidir. Bunlara ek olarak ağız duşu denilen ağız içi yıkayıcı cihazlarla ağız hijyenini desteklenebilir.
İmplant Üstü Hareketli Protezler
İmplant üstü hareketli protezler, hiç dişi olmayan kişilerde yerleştirilen implantlar üzerine yapılan, hasta tarafından takıp çıkartılabilen protezlerdir. Çene kemiği ve hastanın genel sağlığı açısından uygunsa alt veya üst çeneye 2 ila 4 implant üzerine, implant üstü hareketli protezler yapılabilir. Özellikle tam protez (total protez, damak protezi) kullanan hastalarda aşırı kemik erimesi sonucu alt protezler, yemek yeme ve konuşma esnasında yerinden çıkabilir.
Tam (damak) protezlere alışmakta zorlanan, protezi çok hareket eden ve damakları yara ederek rahatsızlık veren kişilerde, çenelere uygulanan implantlar üzerine implant üstü protezin bağlanarak sabitlenmesi ile, protez hareketi ortadan kaldırılır, kişiler rahatça çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını yerine getirebilir, kişilere güven ve rahatlık sağlanır, sosyal hayatlarını daha rahat sürdürebilirler.
İmplant üstü hareketli protezlerin bakımı
İmplant üstü hareketli protezlerin bakımında hastalar özellikle her akşam veya gün içinde belirli bir süre protezlerini çıkararak ağız içi dokularını dinlendirmelidir. Hasta protezini çıkardıktan sonra akan bir suyun altında sıvı sabun ve yumuşak bir fırça ile fırçalamalı, yiyecek artıklarını temizlenmelidir.
Protez çıkarıldıktan sonra ağız içerisinde implant üzerinde kalan çıt çıt mekanizması, diş fırçası ile fırçalanarak temizlenmelidir. Ayrıca, implant üstü hareketli protezler, özel üretilen tabletler ile de temizlenebilmektedir. Ancak, bu protezlerin temizliğinde, diş macunu kullanılmamalı, protezler kaynar su ile yıkanmamalıdır.
İmplant üstü sabit ve hareketli protezler, yaklaşık 2 haftalık bir süreçte hazırlanarak hastanın kullanımına sunulur.
Kontrol muayenesi
Kişiler, implant üstü protezlerini yaptırdıktan sonra, sorun yaşasa veya yaşamasa da, yılda bir ya da iki kez diş hekimi kontrollerine gelmelidir. Bu kontrollerde, hastaların ağız içi ve radyolojik kontrolleri yapılır, kemikte herhangi bir kayıp oluşup oluşmadığı, hastanın protezini yeterince temizleyip temizleyemediği, diş eti sağlığı incelenir ve yapılması gereken işlemler varsa yapılır. Bu sayede hastaların, implantları ve protezleri uzun süre kullanımı sağlanır.